70 rocznica zbrodni wołyńskiej

[wally]

Zbliza sie 70 rocznica ludobojstwa wolynskiego, ostatnia pewnie okragla rocznica w ktorej mozemy wziac udzial wspolnie ze swiadkami tamtych wydarzen. Zapewne kilku politykow po jedej i drugiej stronie granicy nie omieszka wykozystac okazji do podgrzania swojego wizerunku, swiatelkiem w tunelu jest list pasterski zwierzchnika ukrainskiej Cerkwi prawosławnej "przebaczamy i prosimy o przebaczenie" oraz wypowiedzi biskupow ukrainskiej cerkwii Grekokatolickiej w podobnym tonie.

Niewiem czy nasze pokolenie ma moralne prawo przebaczac, czy postawa politykow strony ukrainskiej sklania do dialogu ?
Jako zwykly czlowiek mysle ze powinnismy przede wszystkim pamietac o tych kilkudziesieciu tysiacach niewinnych zwyklych ludzi takich jak my, brutalnie zamordowanych na Wołyniu ale takze w Lubyczy Królewskiej, Bełżcu i wielu innych miejscowosciach które dobrze znamy.

Mysle ze nasze srodowisko powinno wziac aktywny udzial w uroczystosciach rocznicowych lub nawet stworzyc wlasna taka mala apolityczna uroczystosc. Moze w ktoras lipcowa niedziele wsiadzmy na motocykle i przejedzmy sie trasa po miejscach znanych i nieznanych, zapalmy swieczke poszukajmy mogił a moze i swiadkow tamtych wydarzen?

Co szanowne motocyklowe towarzystwo mysli na ten temat ?

[manson]

Jestem ZA trzeba ustalić czas i opracować trasę miejsc, o których TRZEBA PAMIĘTAĆ

[ĆWIREK]

Może warto puścić w obieg serię naklejek z Krzyżem Wołyńskim. Ci , którzy wezmą udział w imprezie dostaną taką na motocykl, na samochód czy nawet i rower. Mogę zrobić około 150 szt.

[Zagłoba]

Można też wcześniej umówić się ze świadkami na rozmowę i sprawę - w miarę możliwości - nagłośnić.

[wally]

trase przygotowuje nam zaprzyjazniony historyk i regionalista, zgodzil sie takze pojechac z nami z charakterze przewodnika,
po jej opracowaniu mam zamiar przejechac wstepnie trase i poszukac zyjacych swiadkow. Dam info na forum jesli ktos bedzie chetny bedzie razniej.

[wally]

wybralismy kilka miejsc, jest ich w naszych stronach niestety o wiele wiecej
Oprocz dobrze znanych nam z rodzinnych stron Szlatyna, Łubcza, Podlodowa, Pienian i wielu innych miejscowosci

1. Lubycza Krolewska w latach 1944-47 podczas 11 napadow band UPA "Dudy" i "Hałąjdy" zamordowano lacznie 103 Polakow, nie wiem czy jest w Lubyczy pomnik lub tablica upamietniajaca gdzie mozna zapalic swieczke

2. Zatyle 16.06.1944 banda UPA w zmowie z maszynista zatrzymala pociag pasazerski, zamordowano lacznie 70 osob, w tym laczniczke KG AK w drodze z Warszawy do Lwowa, male dzieci i starcow (zamiescilem kiedys na forum zdjecia ofiar) Brak informacji na temat tablicy pamiatkowej

3.Tarnoszyn noca z 17 na 18 marca 1944 Banda UPA z miejscowym SKW zamordowala w okrutny sposob 145 Polakow. W miejscowosci podobno jest pamiatkowa tablica. Zbrodniazami dowodzil Taras Onyszkewycz „Hałajda” wsrod ofiar bylo 10 dzieci,
- Dyś Magdalena – lat 1,
- Dyś Eugeniusz – lat 3,
- Dyś Józef – lat 5,
- Dyś Karolina – lat 9,
- Bazylewicz Anna – lat 2,
- Łoś Bronisław – lat 3,
- Nowak Bogumiła – lat 6,
- Pazur Tadeusz – lat 3,
- Wawryszczuk Tadeusz – lat 3,
- Wawryszczuk Bogusława – lat 5,
- Łoś Franciszka – lat 2,
- Skiba Jan – lat 2,
Zagładę Tarnoszyna opisał bardzo dokładnie, były mieszkaniec wsi, cudem ocalały z banderowskiego pogromu – Tadeusz Wolczyk. Przez wiele lat życia badał okoliczności tego mordu, czego efektem jest książka – „Tarnoszyn w ogniu” wydana w Chełmie w 1998r

4. Staje gm Ulhowek, podczas dwoch napadow w marcu 1944 UPA zamordowalo w bestialski sposob 59 mieszkancow wsi

5. Machnow w marcu 1944 UPA zamordowala 53 osoby 18 Polakow i 35 Ukraincow ktorzy zglosili sie na wyjazd do USSR

6. Machnowek w 1946 UPA zamordowala 42 Polakow o 20 Ukraincow

7. Wasylow Wielki gm Ulhowek. W latach 1943-1944 UPA zamordowala 149 Polakow. Podobno jest w tej miejscowosci pomnik

8. Laszczow 21.06.1941 UPA zamordowala 30 Polakow, 25.12.1942 gestapo z oddzialem SS Galizien rozstrzelalo w lesie 76 Polakow zabranych z Bozonarodzeniowej Mszy Sw. W Laszczowie jest chyba pamiatkowa tablica

9. Poturzyn 1.04.1944 na osade napadla banda "Jahody" Iwana Sycza - Sajenki wspierana przez SS Galizien w okrutny sposob zamordowala 162 Polakow, wies ograbiono doszczetnie i spalono nie darujac nawet psom i zwierzetom hodowlanym

10. Telatyn 1.04.1944 UPA i SS Galizien zamordowala ponad 160 Polakow, uciekinierow z Dolhobyczowa, Poturzyna i Krylowa

11. Nabroz 19.05.1944 UPA i SS Galizien napadly na wioske, w obronie mieszkancow stanely oddzialy BCH "Rysia" Basaja i AK "Lecha" i "Kmicica" Lacznie zginelo 30 partyzantow. UPA Wziela do niewoli i bestialsko zamordowala jeszcze 27 cywilow

12. Oszczow 17-19.03.1944 banda UPA "Jahody" zwolala zebranie w domu ludowym celem podjecia rozmow rozjemczych z Polakami. Przybylych 56 Polakow podstepnie schwytano i zamordowano w okrutny sposob. Chyba w miejscowosci znajduje sie pomnik ?

13. Sahryn w latach 1943-44 miejscowosc byla garnizonem silnego batalionu policji ukrainskiej, sprawcow wielu pojednynczych oraz masowyh wspomnianych tu mordow na polskich cywilach. w samym Sahryniu zamordowano 47 Polakow. 9 marca 1944 oddzialy AL "Luxa" i "Wiktora" przeprowadzily akcje odwetowa. Zabito ponad 200 UPowcow, warto wspomniec ze zginelo takze kilku Polakow wzietych za UPA, za co zostal rozstrzelany przez dowodc jeden z partyzantow

14. Moroczyn na poczatku lutego 1944 do palacu Chrzanowskich przybyl 100 osobowy oddzial zandarmerii OUN pod dowodztwem oficera w niemieckim mundurze. Na drodze przed majatkiem ustawiono posterunek i legitymowano wszystkich przejezdzajacych. Ukraincow puszczano po Polakach sluch ginal. Dopiero w czerwcu 1944 od jednej z cudem ocalonych ofiar dowiedziano sie o losach zaginionych. Wszyscy zatrzymani byli straszliwie torturowani i mordowani w duzej piwnicy palacu. Nie udalo sie ustalic dokladnej liczby ofiar, bylo ich kilkadziesiat. Ciala utopiono w stawie czesc zakopano na terenie majatku. Udalo sie zidentyfikowac tylko kilka strasznie okaleczonych cial

15. Obrowiec noca 31 marca 1944 UPA z SKW zamordowala 40 mieszkancow wsi i ocalalych uciekinierow z Wolynia szukajacych tu schronienia. Na terenie wsi pamiatkowy obelisk

16. Kol. Nieledew 26.05.1944 o godz 17 UPA z SKW z Gozdowa, Podhorzec, Brodzicy i policjanci ukrainscy z Moniatycz zamordowali 22 Polakow. Przy kosciele w Nieledwii znajduje sie podobno pamiatkowa tablica.

17. Gozdoww latach 1944-45 UPA zamordowala 45 Polakow, w tym z 14 na 15 marca 1944 dononano napadu na stacje kolejkiwaskotorowej podczas ktorego zamordowano 35 Polakow w tym 22 kolejarzy. Tablica pamaiatkowa znajduje sie na budynku szkoly lub stacji koljowej ?

18 Brodzica 18.05.1945 banda "Jahody" spalila wies i zamordowala 45 mieszkancow

19. Gdeszyn w 1943 wies byla dwukrotnie spacyfikowana przez niemcow przy wspoludziale ukraimskiej policji pomocniczej, zginelo tu 70 Polakow

20. Beresc - jedna z glownych twierdz nacjonalistow dpod znaku UPA w powiecie Hrubieszow. od lutego do lipca zamordowano tu 241 Polakow. 16 marca 1944 oddizly AK "Ciąga" (J. Śmiecha) przeprowadzily akcje odwetowa zabijajac 350 UPowcow.

21. Zawalów 23.03.1944 UPA zamordowala 15 Polakow, Na cmentarzu parafialnym znajduje sie pomnik

powiat Biłgoraj

22. Tarnogród - Garnizon slynnej gwardii Darmochwala, umundurowanej na wzor SS jednostki policji pomocniczej Hilfspolizei. W samym Tarnogrodzie zabito 30 mieszkancow. Darmochwalowcy zamordowali w okolicy setki Polakow i Zydow. W miescie pamiatkowa tablica ofiar

23. Różaniec wiec 3 krotnie pacyfikowana przez SS i SS Galizien.18.03.1943 zamordowano 69 Polakow, 22.09.1943 jedna osobe, 27.12 czterech gospodarzy, Zwloki bandyci kazali zakopac kolo kaplicy. Lacznie zamordowano tu 74 Polakow. W miejscowosci znajduje sie pomnik ?

24. Jozefow od kwietnia 1943 do czerwca 1944 niemcy wraz policjantami ukrainskimi zamordowali 314 osob w tym 114 Polakow i 200 Zydow. W miejscowosci pomnik tablica

25. Aleksandrów w latach 1939-1944 niemcy z ukrainska Hilfspolizei zamordowali 290 Polakow

26. Pardysowka gm Jozefow 61 Polakow zamordowanych przez SS i ukrainska Hilfspolizei

27. Majdan Sopocki 48 ofiar niemcow i Hilfspolizei, pomnik tablica

W niedziele 1 czerwca w miejscowosci Sochy o godz 11.30 odbeda sie obchody 70 rocznicy pacyfikacji wsi przez niemcow i ukraincow w sluzbie pomocniczej. Historia zaczela sie kiedy stacjonujacy w Zwierzyncu oddzial przebranych za polskich partyzanow Ukraincow zaproponowal mieszkancom wsi Sochy zakup broni. Chlopi zgodzili sie sprzedac rkm za kwoet 12 tysiecy zlotych. Po tej prowokacji 1 czerwca 1943 niemcy otoczyli wioske mordujac 88 mężczyzn, 45 dzieci i 52 kobiety. Nastepnie wioska posluzyla za cel cwiczen w warunkach bojowych dla mysliwcow bombardujacych z lotniska w Mokrem. Przejmujaca relacja jednej z niewielu ocalalych w 3 odcinku filmu Adama Sikorskiego "Powstanie Zamojskie"

[wally]

14 lipca dla chetnych propozycja wyjazdu odszukania miejsc i zapalenia znicza w tylko kilku wybranych miejscach, jesli znajdzie sie ktos z autem wezmiemy ze soba przewodnika

mapka
http://goo.gl/maps/dyJQm" onclick="window.open(this.href);return false;

[Savi]

13. Sahryn w latach 1943-44 miejscowosc byla garnizonem silnego batalionu policji ukrainskiej, sprawcow wielu pojednynczych oraz masowyh wspomnianych tu mordow na polskich cywilach. w samym Sahryniu zamordowano 47 Polakow. 9 marca 1944 oddzialy AL "Luxa" i "Wiktora" przeprowadzily akcje odwetowa. Zabito ponad 200 UPowcow, warto wspomniec ze zginelo takze kilku Polakow wzietych za UPA, za co zostal rozstrzelany przez dowodc jeden z partyzantow



17. Gozdoww latach 1944-45 UPA zamordowala 45 Polakow, w tym z 14 na 15 marca 1944 dononano napadu na stacje kolejkiwaskotorowej podczas ktorego zamordowano 35 Polakow w tym 22 kolejarzy. Tablica pamaiatkowa znajduje sie na budynku szkoly lub stacji koljowej ?

Zapraszam zatem do Sahrynia. Na cmentarzu prawosławnym jest pomnik ku pamięci tych "200 UPowców", najczęściej płci żeńskiej, w wieku starczym lub dziecięcym.
Gdyby akcja AK i BCh była skuteczna, to czy Ukraińcy byliby zdolni do zamordowania tylu Polaków kilka dni później w Gozdowie? Nie. W Sahryniu (10 a nie 9 marca) dokonano zagłady miejscowej ludności cywilnej.
Tak na marginesie: jeden z polskich partyzantów, który został zastrzelony przez dowódcę miał wyrok śmierci za uprzednie przewiny, nie były one związane z Sahryniem.
Odsyłam do literatury:
G. Motyka, Od rzezi wołyńskiej do Akcji Wisła.
Tenże, Cień Kłyma Sawura. Polsko-ukraiński konflikt pamięci.
Plus wypowiedzi telewizyjne pracowników IPN (np. M. Zajączkowski) w filmach z cyklu "Z Archiwum IPN".
I dla odmiany:
I. Banaszczuk, Sahryn - bil i peczal nasza.

PS. A tablica w Gozdowie znajduje się na krzyżu przy stacji kolejki wąskotorowej, natomiast pomnik przy kościele. Odsyłam do jednego z artykułów w http://www.swoimidrogami.pl" onclick="window.open(this.href);return false;
Poza tym w Sahryniu w lesie jest jeszcze jeden ciekawy pominik...

[wally]

Savi jesli chcesz dyskutowac "kto kogo kiedy i za co" chetnie sluze ale proponuje zalozyc osobny temat.
Bierzacy dotyczy szczeg. wyjazdu OT tylko spowoduja balagan